5 manieren om te starten met circulair inkopen
Veel organisaties willen in de huidige tijd bijdragen aan de transformatie van een lineaire economie naar een circulaire economie. Maar waar begin je? Om die vraag te beantwoorden is er elk jaar in februari de Week van de Circulaire Economie. Circulariteit stimuleert innovaties, is voordelig en bovenal zeer duurzaam. Inkoop kan een belangrijke bijdrage leveren aan de transformatie naar een circulaire economie. Welke mogelijkheden voor circulair inkopen zijn er en welke uitdagingen komen erbij kijken? In deze blog helpen we je op weg.
Wat is circulair inkopen?
Het doel van circulair inkopen is om negatieve milieueffecten te minimaliseren. Je bekijkt daarbij de volledige levenscyclus van een product. Het is essentieel om dat niet eenmalig te doen, maar circulariteit echt in je organisatiebeleid te verankeren. Met ambities voor de lange termijn. En samen met partners in de markt met wie je deze ambities kunt gaan realiseren. Het vraagt om een andere manier van inkopen – en omgaan met stakeholders – dan je gewend bent. Contracten zouden er ineens heel anders uit kunnen gaan zien. In een vervolg op deze blog gaan we daarom in op de stappen die je als organisatie kunt zetten om circulariteit volledig in te bedden in je inkoop-, contract- en leveranciersmanagement.
In deze blog geven we je alvast ideeën over manieren om circulair in te kopen. Hier komen ze!
Manier 1: Durf vraagtekens te plaatsen bij inkopen
Een eerste manier om rekening te houden met circulariteit bij inkoop is jezelf de simpele vraag stellen: hebben we dit echt nodig? Zelfs met terugkerende inkopen zoals inktcartridges kun je dat doen. Is digitalisatie een speerpunt bij je organisatie – dan is die inkt misschien niet meer nodig.
Manier 2: Kies bij inkoop voor gerecyclede en biologische materialen
Bij recycling denk je wellicht aan van dat grijze toiletpapier of hergebruikt glas. Maar er is tegenwoordig nog veel meer mogelijk. Zo kan dons uit dekbedden hergebruikt worden als meststof. Je kunt stopcontacten maken van oceaanplastic en tuinmeubels van oud textiel. Gras kan als vulmiddel dienen voor beton. Ons devies: ga op onderzoek uit.
Manier 3: Onderzoek modulair en veranderingsgericht ontwerp
Een andere interessante innovatie om te onderzoeken is modulair ontwerp. Een modulair opgebouwd product is zo gemaakt dat je het na verloop van tijd kunt demonteren. Je kunt het gehele product dan gemakkelijk verplaatsen of delen van het product opnieuw gebruiken. Net als legoblokjes. Een voorbeeld dat wij zagen vanuit het sociaal domein bij gemeenten: een modulair opgebouwd railsysteem voor trapliften. Een gemeente kan met zo’n systeem regelen dat een traplift van de ene naar de volgende cliënt gaat.
Manier 4: Zet meer in op hergebruik, refurbishing en reparatie
Bij een traplift vergt hergebruik wat creativiteit, maar bijvoorbeeld een scootmobiel kun je nog gemakkelijker herinzetten. Bij apparaten zoals laptops en telefoons is er steeds vaker de mogelijkheid om voor refurbished te kiezen. Is het oké als niet alle gebruikers precies hetzelfde apparaat hebben? Dan is dat een interessante optie.
Verder is het aan te raden om goede afspraken met leveranciers te maken over repareerbaarheid van producten. Niet alleen bij bijvoorbeeld ICT-hardware, maar ook bij andere inkopen.
Manier 5: Leg vast wat er ná gebruik met materialen gebeurt
Een volgende manier om met circulariteit bezig te zijn, is nadenken wat er gebeurt met de producten en materialen die je hebt ingekocht als het gebruik door jouw organisatie stopt. Welke materialen zitten er eigenlijk in die afgedankte tablets? En waar gaan die naartoe? Ons advies: leg contractueel vast hoe dat proces verloopt. Wie de terugname regelt en welke materialen waar naartoe gaan. Hoe reduceer je de hoeveelheid afval tot het minimale? Het leuke is dat hier vaak gewoon een verdienmodel in zit voor de leverancier. Een win-winsituatie.
En, om de cirkel mooi rond te maken: je kunt bij de inkoop al kiezen voor een product dat ontworpen is om gerecycled te worden.
Wat houdt organisaties nog tegen om circulair in te kopen?
Na zo’n opsomming zou je je bijna afvragen wat bedrijven nog tegenhoudt om circulair te gaan inkopen. We zien in de praktijk toch nog wat struikelblokken. De eindgebruiker – bijvoorbeeld van die eerdergenoemde traplift – heeft soms twijfels over de betrouwbaarheid van een eerder gebruikt product. En bij producten die je inkoopt voor personeel, loop je soms ook tegen bezwaren aan. Een nieuwe laptop oogt toch net wat frisser. En die kartonnen afvalbakken voor het scheiden van afval, die zijn soms nog even wennen als je het prullenbakje onder je bureau gewend bent. Om een beleid goed van de grond te krijgen, is daarom expertise nodig. Is advies van een deskundige welkom? Of ondersteuning bij de implementatie en adaptatie van circulair inkopen? Vanuit Emeritor helpen we je graag.
Wil je de laatste trends weten op het gebied van inkoop? Lees dan onze whitepapers en blijf op de hoogte.